میکروتیک چیست _ بخش اول آموزش روتر بورد

میکروتیک در سال ۱۹۹۶ در لتونی با هدف طراحی و ساخت روتر ها و سیستم های بیسیم ISPها تأسیس شد و توانست خیلی سری تبدیل به راهکاری مخابراتی شود.مهمترین محصول این شرکت سیستم عامل میکروتیک میباشد که با هسته ی لینوکس طراحی و ساخته شده که به کمک آن میتوان مسیریابی های حرفه ای انجام داد.

این سیستم عامل علاوه بر نصب بر روی رایانه های خانگی ،به صورت بسته سخت افزاری-نرم افزاری نیز ارائه شده است و با نام mikrotik routerSDS شناخته میشوند.وقتی این سیستم عامل بر روی سخت افزار اختصاصی خودش نصب شود روتر بورد (router BOARD) نامیده میشود و بسیاری از ویژگی های مختلفی در دسترس قرار میگیرند از جمله: دیوار آتش ، VPN و ‌پیکر بندی آن بر روی شبکه ، کنترل کردن و هر نوع تنظیم دلخواهی بر روی پهنای باند،ویژگی نقطه دسترس یا همان Access point و…

به منظور ارتقا سطح عملکرد این سیستم عامل و نیز استفاده از تعداد یوزر های بیشتر فقط باید مجوز یا لایسنس آن را دریافت کرد که جلوتر توضیح داده خواهد شد.

میکروتیک یک برنامه ی گرافیکی به نام win box برای سیستم عامل مایکروسافت تهیه نموده که با رابط گرافیکی و کاربر پسند آن ، می توان برای پیکر بندی مسیر یاب و نظارت بر آن استفاده شود.در عین حال routerDS امکان دسترسی را از طریق telent،FTP،SSH مهیا می کند.

• 

در سال ۲۰۰۰، زمانی که سیسکو با سیستم عامل معروف و کاربردی خود( IOS) و همچنین سوییچ های پیشرفته و کارآمد خود توانسته بود کل بازار شبکه های حرفه ای را در دست بگیرد ،میکروتیک به دنبال راه حلی ارزان تر و کاربردی تر برای تمام سطوح بازار بود.بنابراین در سال۲۰۰۲ توانست با تولید سخت افزار هایی که همانند کامپیوتر های کوچیک شده بودن(Router board) و همچنین سیستم عامل لینوکسی خود،بازار را به چالش بکشد و هرروز همگام با تکنولوژی،به پیش برود.

در واقع کاری که میکروتیک کرد این بود که روتر بورد را به کارت شبکه و دیوایس های دیگر یکپارچه کند و این باعث شد تا شرکت هایی همچون UBUQUITI سلوشن و راهکارهای رادیویی در فواصل دور را مهیا کنند.

امروزه میکروتیک پیشرفت های فراوانی در کارنامه ی خود داشته،به طوری که توانسته است پردازنده های قدرتمندی به نام Cloud care router را طراحی کند که این پردازنده با داشتن ۳۶ هسته ۱/۲GH می تواند ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ بسته داده،در ثانیه را پردازش و مسیریابی کند.

میکروتیک در اوایل،تولیداتش بر مبنای پردازنده های ضعیف MISP بوده اند که باعث می شد،مصرف کننده قطعات جداگانه ای همچون RF ELemnty و نیز Acconet را خریداری کند و با ترکیب آنها با روتر بورد و همچنین سیستم عامل Microtik routeros ، شبکه خود را پیاده سازی کند.اما امروزه همه ی این قطعات در یک بسته و با راهکاری آسان تر و کم هزینه تر ،بهینه و مورد استفاده واقع شوند.

میکروتیک در حال حاضر آن قدر توانمند شده است که می توان محصولاتش را در هر شبکه ای،از خانگی گرفته تا سازمانی را به صورت بهینه و قابل اعتماد،پیاده سازی کند.

لایسنس(مجوز)
میکروتیک برای طیف گسترده ای از کاربران قابل استفاده و پیاده سازی می باشد،بنابراین برای افزایش سهم بازار،با ایجاد مجوزهایی توانسته همه ی کاربرانش را از لحاظ قیمت،راضی نگه دارد.مجوز ها درست همانند اشتراک های طلایی و نقره ای و معمولی می باشد.

هر محصولی از میکروتیک،روی آن شماره هایی از سطوح ۶،۵،۴،۳ درج شده است که واضحا سطح سه پائین ترین و سطح ۶ کامل ترین می باشد که در جدول زیر تفاوت های آن را می توانید ملاحضه کنید.

میکروتیک همانند خویشاوندانش،مایکروسافت،سیسکو و… توانسته است با ارائه آموزش هایی در سه سطح و ۶ گروه مختلف،کار آفرینی کند و هم مشاغل جدیدی به وجود آورد و همچنین متخصصین کارامدی را تربیت و خود را به عنوان اصولی کاربردی،جهانی کند.
۱-Basic level
MTCNA
2-Engineer level 1
MTCRE/MTCWE/MTCTCE
3-Enginner level 2

چگونه به میکروتیک دسترسی پیدا کنیم؟
از دو روش , یا Winbox را در کامپیوتر های مبتنی بر معماری ۳۲ بیتی نصب کنیم و آن را تبدیل به یک روتر غول پیکر کنیم،و یا یکی از محصولات میکروتیک یعنی Omnitik/Router board/SXT/Groove را خریداری کنیم.در حال حاضر بهترین گزینه خریداری RB750 می باشد که با دارا بودن مجوز ۴ (L4) می توان با آن همه ی قابلیت های میکروتیک به جز در سطح آنلاین یک شبکه متوسط تا بزرگ را راه اندازی کنیم.

امکاناتی که می توانیم از میکروتیک انتظار داشته باشیم به شرح ذیل می باشند.
۱-دیوار آتش/Fire wall
دیوار آتشین نوعی فیلتر گذاری است که سطح دسترسی یکسری از برنامه ها یا ip ها را بلاک و یا تحت کنترل قرار میدهد.
فایروال به دو نوع :

۱-کنترل درگاه ورودی(incoming)
۲-کنترل بر درگاه خروجی(outing)

اولین نوع دیوار آتش PF نام داشت که در سال ۱۹۸۵ طراحی شد و به آن دیوار آتش پالایشگر بسته می گفتند،ایده ی آنها استفاده از امکانات نرم افزاری می باشد که کار غربال گری بسته ها را انجام می داد.

۲-مسیر یابی/Routing
فرآیندی است برای انتخاب بهترین مسیر در شبکه های داخلی و خارجی و نقش موثری در رسیدن بسته ها را دارند.در واقع وقتی دو شبکه یا بیشتر با هم ادغام می شوند،مسیریاب ها نقش خود را ایفا می کنند.مثلا فرض کنید یک شبکه اینترنت را دارا هستید و سپس یک شبکه داخلی هم قصد پیاده سازی دارید.در این حالت پاکت های هر یک از شبکه ها به دلیل دارا بودن آدرس های متفاوت دچار لوپ(Loop) یا سردرگمی می شوند و بسته به مقصد نخواهد رسید.اما یک سیستم مسیریابی (routing) آدرس آنها را در جدولی ذخیره می کند و با بازی کردن نقش میانجی , بسته ها را بین این دو شبکه ادغام می کند.
مسیریابی به چند الگوریتم تقسیم می شود.

الگوریتم بردار-فاصله:ساده ترین نوع مسیریابی است که در آن کل فاصله به چندین گره تقسیم می شود و این گره ها میتوانند از AبهBفرستاده شوند و به
بخش های همجوار نیز جدول گره ها ارسال میشود.در واقع در این الگوریتم حلقه ها بهترین گره ها را پیدا می کنند و جدول یکدیگر را آپدیت می کنند.

الگوریتم حالت لینک:وقتی از این الگوریتم استفاده میشود که تمام گره ها همزمان وارد شبکه می شوند و اطلاعات را با یکدیگر به صورت پایاپای در ارتباطند.این گره ها می توانند اطلاعات را وارد نقشه کنند.به این طریق هر روتر تعین کننده کمترین مسیر به سمت دیگر گره خواهد بود.در نهایت یک الگوریتم(جدول) از کوتاهترین مسیر به وجود خواهد آمد.

۳-پروتکل پیکر بندی پویای میزبان DHCP server
‏-DHCP برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ به عنوان یک پروتکل معرفی شد.در واقع به این دلیل که از تنظیمات دستی آی پی (IP)خلاص شویم.
‏-DHCP همانند مدیری می باشد که IP ها را خود تنظیم می کند و می توان این ویژگی خوب را در مودم های امروزی مشاهده کرد ،که دیگر نیاز ی به دادن IP دستی به سیستم ها نمی باشد.

۴-شبکه خصوصی مجازی/VPN
VPNهمانند تونلی می باشد که بسته های شما را مخفی گذر می دهد.

۵-پروکسی سرور/proxy server
عملکرد پروکسی همانند VPN است با این تفاوت که پروکسی در وسط ارتباط کاربر و اینترنت می نشیند و پاسخگو به درخواست های کاربر می شود.و IP اتصال کاربر را نیز تغییر میدهد.

۶- ترجمه نشانی شبکه/NAT
پروتکلی می باشد برای تغیر IP های غیر معتبر به معتبر .
در واقع وقتی شما با مودم به ایترنت متصل می شوید با یک IP مخصوص شناخته می شوید که مرکز اینترنت دهنده به شما می دهد،حال اگر چنددستگاه دیگر را به آن مودم وصل کنیم هر یک نیاز به یک IP آدرس منحصر به فرد خواهد داشت به این صورت NAT یک IP معتبر را به چند IP داخلی تبدیل می کند.

۷-بی سیم/وایرلس

۸-مدیریت کاربران و رادیوی/Radius-user management
میکروتیک در این ویژگی امکاناتی نظیر ایجاد پروفایل های دلخواه،ایجاد کاربران بر اساس پروفایل های ساخته شده،مدیریت پهنای باند،تغیر صفحه ی لاگین به شکل دلخواه و … در اختیار قرار می دهد.

۹-تعادل بارگذاری/Load balancing
‏-Load به معنی میزان اطلاعات رد و بدل شده درکل شبکه می باشد و balancing به معنی به تعادل رسیدن این منابع اطلاعاتی.در واقع هنگامی که منابع اطلاعاتی بالا بروند و سرور زیر بار زیاد قرار گیرد میتوان به کمک تعادل بارگذاری،تعداد سرور ها را افزایش داده و ترافیک را بر روی آن ها توزیع کنیم.

۱۰- راهگزینی برچسب چند قرار دادی/MPLS

Router board میکروتیک
از آنجایی که سیستم عامل میکروتیک احتیاج به منابع کمی از سخت افزار دارد (همانند RAM,CPU)،این کمپانی برای کاهش قیمت تمام شده ی محصولات خود برای کاربرانش،اقدام به تولید روتر بورد هایی کرد،تا بتوانند سطح گسترده ای از بازار را در اختیار بگیرند و جوابگوی نیاز کاربران از سطح پائین،تا ISP ها باشند.
محصولات روتر بورد میکروتیک به دو دسته تقسیم میشود.
‏۱-Board only:این محصولات فقط بورد می باشند و اجزای دیگر آن را باید جداگانه خریداری کرد.
‏۲-Enclosures:این محصولات به صورت کامل،به همراهی تمام وسایل مورد نیاز آن(همانند آداپتور،case،Poe)توسط شرکت میکروتیک در یک بسته بندی عرضه می شود.

Made for mikrotik
این دسته از محصولات،به وسیله ی کمپانی میکروتیک تولید نشده اند،بلکه توسط شرکت های دیگر برای سیستم عامل میکروتیک طراحی شده اند،یعنی تحت لیسانس میکروتیک،سخت افزار هایی بر معماری این سیستم عامل تولید شده اند که به آن MFM می گویند.البته محصولات MFM فقط مخصوص سخت افزار ها نمی باشند،بلکه شامل کتاب،نرم افزار و یا حتی سفارشی سازی قسمت های مختلف میکروتیک(user manager)می باشند.
برای محصولات MFM،هزینه ای جداگانه باید پرداخت شود.
روتر بورد های میکروتیک چه نام هایی دارند؟
روتر بورد ها،مطابق با مجموعه ای از ویژگی هایشان نامگذاری شده اند بنابراین از نام آن ها می نوان به امکاناتشان پی برد.در نام گذاری روتر بورد های میکروتیک،قوانینی وجود دارد که به دو دسته می توان تقسیم می شود.
۱-جزئیات نام گذاری محصولات Router board
۲-جزئیات نام گذاری محصولات Cloud core router
قوانین مورد استفاده در نام گذاری محصولات Router board به شرح زیر است.
RB-Board name-Board features
‏-RB=مخفف Router board می باشند.
‏-Board name:پس از علامت اختصاری RB،نام روتر بورد آورده می شود که این نام می تواند به سه شکل نشان داده شود.

1. اعداد سه رقمی:نام روتر بورد می تواند به صورت یک عدد سه رقمی نشان داده شود. مثال،RB951 که کاربرد هر رقم به شرح ذیل می باشد. رقم اول پس از RB،نشان دهنده ی سری ساخت روتر بورد می باشد.که این محصول سری ساخت۹۰۰ است.به عبارت دیگر برای به روز رسانی سیستم عامل میکروتیک،احتیاج به داشتن سری ساخت داریم تا در سایت میکروتیک،فایل های مخصوص آن را دانلود کنید.رقم دوم تعداد پورت های اترنت که در آن محصول وجود دارد را به ما می گوید.در مثال فوق ۵پورت می باشند. رقم سوم نیز نشان دهنده ی تعداد اسلات های mini pci موجود برای استفاده از کارت های وایرلس می باشد.که در این مثال یک اسلات است
2. کلمه:نام روتر بورد می تواند به صورت یک کلمه نشان داده شود به عنوان مثال:groove-SXT-SEXTANT-metal
3. نامگذاری مخصوص:نام روتر بورد ها می تواند به تنهایی استفاده شود و خود بیانگر سال ساخت و یا سری ساخت می باشند.مثلا:۲۰۱۱/۱۲۰۰/۶۰۰و… Board feature:ویژگی های روتر بورد در این قسمت آورده می شوند.این مجموعه ویژگی ها بلا فاصله پس از نام روتر بورد،بدون فاصله و یا با استفاده از علامت dashبیان می شوند.مثلا:RB2011UAS-2HND-in
   

فهرست معنای کلمات به شرح زیر می باشد.
‏-U:روتر بورد دارای پورت USB می باشد.
‏-A:از کلمه ی storAgeگرفته شده وبه معنی قابلیت ارتقا memory می باشد.
‏-S:دارای پورت SFP می باشد(فیبر نوری)
‏-i:به معنی injector می باشد که به وسیله آن برق را از طریق کابل شبکه به دستگاه هدایت کرد.
–۲و۵:این اعداد نیز نشان دهنده باند فرکانسی دستگاه است،که ۲ به معنای ۲,۴GHz و ۵ به معنای ۵GHz و یا AC می باشد.
‏-H:از کلمه High power cpu گرفته شده است،بدین معنی که این روتر از منابع cpu،RAM بیشتری بهره گرفته اند.
‏-HG:به معنی High gainبودن آنتن وایرلس آن محصول می باشد.
‏-n:به معنی پشتیبانی از باند N (استاندارد ۸۰۲,۱۱N) وایرلس می باشد.
‏-ac:به معنی پشتیبانی از استاندارد ac یا همان باند ۵G می باشد.
‏-D:در محصولات وایرلس به معنای dual chain بودن آنتن می باشد.
‏-IN:به معنی in door بودن دستگاه می باشد.
‏-out:به معنی out door بودن دستگاه می باشد.
‏-G:به معنای گیگ می باشد در مثال فوق دارای پورت ۱۰۰۰ است.
‏-L:مخفف کلمه low cast می باشد به معنی بهای کم است.در واقع میکروتیک برای کاهش قیمت محصولات،مقداری از امکاناتش را می کاهد.
‏-RM:به معنای Rack mount می باشند یعنی در رک می باشد.
‏-X(N): نشان دهنده ی تعداد هسته های cpu می باشد.
در نهایت برای فهم بهتر مطلب،مثال فوق را تشریح می کنیم.
RB2011UAS-2HnD
این دستگاه در سال ۲۰۱۱ طراحی شده است و دارای یک پورت USB می باشد و حافظه داخلی آن توانایی ارتقا دارد و دارای یک پورت SFP می باشد و در باند ۲GHz کار می کند و در فضای داخلی نصب می شود.

دسته ی بعدیcloud core router ها (ccr) هستند،نوع فرمت گذاری مدل آن ها به شرح ذیل میباشد
به عنوان مثال ccr1009-8g-1s-1st
-اولین رقم بیانگر سری برد مورد استفاده میباشد.
-دومین رقم رزرو شده است.
-رقم سوم و چهارم بیانگر تعداد هسته های پردازنده میباشد
-مثلا ۱۰۰۹منظور اولین سری ccr با پردازنده ی ۹ هسته ای میباشد.
-بعد از dash تعداد پورت های محصول میباشد.
‏-Gبیانگر پورت ۱ترنت هزار میباشد
-بعد از s dashنمایانگر پورت sfp (فیبر نوری) است و عدد کناری تعداد آن را نشان می دهد.
‏- +s نمایانگر تعداد پورت های sfp+ میباشد.
‏-(crs) cloud router sm

دسته بعدی از سری RBها(crs) است که ،بدلیل شکل فرمت گذاری شده اند

مثال: crs125-24G-1s-2HnD-in
-اولین رقم بیانگر سری است
– دومین و سومین عدد نمایانگر مجموع تعداد پورت های اترنت وsfp و sfp+ میباشد.
به عنوان مثال تا به اینجا اولین سری crs است که جمعا ۲۵ پورت اترنت دارد
-فرمت بعدی نمایانگر تعداد پورت های گیگ میباشد (G)
‏-p نمایانگر تعداد پورت های poE است
‏-s+ و s (فیبر نوری)
‏-۲HND:وایرلس این محصول در باند ۲/۴ است و توان خروجی آن HigH و از استاندارد N پشتیبانی میکند
-in این دستگاه قابل استفاده در محیط های بسته است